230 મુસાફરો અને ક્રૂને લઈને અમદાવાદથી લંડન જતી એર ઈન્ડિયાની ફ્લાઇટ AI 171, 12 જૂને ટેકઓફ કર્યાના થોડીવાર પછી જ ક્રેશ થઈ ગઈ, જેમાં 260 લોકો માર્યા ગયા, જે તાજેતરના વર્ષોમાં ભારતમાં થયેલી સૌથી ભયંકર ઉડ્ડયન ઘટનાઓમાંની એક હતી.
ઉડાન લગભગ 30 સેકન્ડ ચાલી. કોકપીટ વોઈસ રેકોર્ડરમાં એક પાઈલટ બીજાને પૂછતો કે ઇંધણ પુરવઠો "કટ-ઓફ" કેમ કર્યો, તેના જવાબમાં બીજા પાયલોટે તેનો ઇન્કાર કર્યો. રેકોર્ડિંગમાં કોણ બોલ્યું તે ઓળખવામાં આવ્યું નથી.
ઉડાન ભરતી વખતે, કેપ્ટન દેખરેખ રાખતો હતો ત્યારે કો-પાઈલટ ઉડાન ભરી રહ્યો હતો. સ્વીચોને તેમની સામાન્ય ઇનફ્લાઇટ સ્થિતિમાં રીસેટ કરવામાં આવ્યા હતા, જેનાથી ઓટોમેટિક એન્જિન રિલાઇટ શરૂ થઈ હતી. ક્રેશ સમયે, એક એન્જિન ફરીથી ધક્કો મારી રહ્યું હતું જ્યારે બીજામાં રિલાઇટ થઈ ગઈ હતી પરંતુ હજુ સુધી પાવર પુનઃસ્થાપિત થયો ન હતો.
ઉડ્ડયન નિષ્ણાતો અને ભારતીય નેટીઝન્સે અહેવાલ અને પશ્ચિમી મીડિયા કવરેજ બંને પર સવાલ ઉઠાવ્યા છે જે પાઈલટો પર એકમાત્ર દોષ મૂકે છે. પાઇલટ્સ એસોસિએશન ઓફ ઇન્ડિયાએ તપાસના નિર્દેશ સામે વાંધો ઉઠાવ્યો છે, અને આરોપ લગાવ્યો છે કે તે પાઇલટને દોષિત માને છે.
વિમાનને રિફ્યુઅલ કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતા બોઝર્સ અને ટેન્કમાંથી ઇંધણના નમૂનાઓનું DGCA લેબમાં પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું અને તે સંતોષકારક જણાયું હતું. APU ફિલ્ટર અને ડાબી પાંખના રિફ્યુઅલ/જેટીસન વાલ્વમાંથી માત્ર થોડી માત્રામાં ઇંધણ મળી આવ્યું હતું. આ નમૂનાઓને ન્યૂનતમ માત્રામાં પરીક્ષણ કરવા માટે સજ્જ સુવિધામાં મોકલવામાં આવશે. અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે તપાસ ટીમ હિસ્સેદારો પાસેથી વધારાના પુરાવાઓની સમીક્ષા કરશે.
મીડિયા પ્રતિક્રિયા
રિપોર્ટ પ્રકાશિત થયા પછી, ઘણા મીડિયા આઉટલેટ્સે ક્રેશ માટે પાઇલટની ભૂલને જવાબદાર ગણાવી, જેમાં કેપ્ટન સુમિત સભરવાલ, 56, અને ફર્સ્ટ ઓફિસર ક્લાઇવ કુંદર, 32 ના નામ આપ્યા. ભારતીય પાઇલટ દ્વારા ઇન્સ્ટાગ્રામ પોસ્ટ અનુસાર, બીબીસીએ તેની વાત, "પાયલોટે એન્જિનમાં ઇંધણ કાપી નાખ્યું - વિમાનમાં કોઈ ખામી નથી," હેડલાઇન કરી, જેમાં પાઇલટની જવાબદારી સૂચવવામાં આવી હતી. કેટલાક અહેવાલોમાં એવું પણ સૂચવવામાં આવ્યું છે કે ક્રેશ આત્મહત્યા હોઈ શકે છે.
AAIB ના તારણો અને તેમના કવરેજની ઉડ્ડયન ક્ષેત્ર તરફથી ટીકા થઈ. શનિવારે, એરલાઇન પાઇલટ્સ એસોસિએશન ઓફ ઇન્ડિયા-I એ રિપોર્ટના "સ્વર અને દિશા" ની નિંદા કરી, જેમાં પાઇલટ્સને દોષી ઠેરવવાનો પક્ષપાત હોવાનો આરોપ લગાવ્યો.
"તપાસ પાઇલટની ભૂલ તરફ પક્ષપાતી લાગે છે. ALPA-I આ ધારણાને નકારી કાઢે છે અને ન્યાયી, તથ્ય-આધારિત તપાસની માંગ કરે છે," ALPA-I ના પ્રમુખ સેમ થોમસે જણાવ્યું. એસોસિએશને તપાસમાં નિરીક્ષક તરીકે સામેલ કરવાની વિનંતીનો પણ પુનરોચ્ચાર કર્યો. ઇન્ડિયન કોમર્શિયલ પાઇલટ્સ એસોસિએશને પણ પાઇલટ આત્મહત્યાના સૂચનની નિંદા કરી.
"અમે મીડિયા સંગઠનો અને જાહેર ટિપ્પણીકારોને સંયમ, સહાનુભૂતિ અને યોગ્ય પ્રક્રિયા માટે આદર સાથે કાર્ય કરવા હાકલ કરીએ છીએ," ICPA એ એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું. "AI 171 ના ક્રૂએ પડકારજનક પરિસ્થિતિઓમાં તેમની તાલીમ અને જવાબદારીઓ અનુસાર કાર્ય કર્યું. તેઓ સમર્થનને પાત્ર છે - અનુમાનના આધારે બદનક્ષી નહીં." ICPA એ ક્રૂ માટે "અટલ સમર્થન" વ્યક્ત કર્યું અને અનુમાનિત વાતો ખાસ કરીને આત્મહત્યાના સંકેતની આકરી ટીકા કરી.
"આ તબક્કે આવા દાવા માટે કોઈ આધાર નથી. અધૂરી માહિતીના આધારે આવા આરોપ લગાવવા એ બેજવાબદારીભર્યું અને સંડોવાયેલા વ્યક્તિઓ અને પરિવારો પ્રત્યે ખૂબ જ અસંવેદનશીલ છે," એમ તેમાં જણાવાયું છે.
ચાલુ તપાસ
ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડિયાના અહેવાલ મુજબ, અહેવાલના પ્રકાશન અને પરિણામે થયેલી ચર્ચા બાદ, કેન્દ્રીય નાગરિક ઉડ્ડયન મંત્રી રામ મોહન નાયડુ કિંજારપુએ સ્પષ્ટતા કરી કે તારણો પ્રારંભિક છે અને આ મામલો તપાસ હેઠળ છે.
જોકે, અહેવાલ મુખ્ય પ્રશ્નોના જવાબ આપે છે. તે પુષ્ટિ કરે છે કે એન્જિન ફ્યુઅલ કંટ્રોલ સ્વીચો "RUN" થી "CUTOFF" માં ખસેડવામાં આવ્યા હતા પરંતુ આ કેવી રીતે અને શા માટે બન્યું તે સમજાવતું નથી. ભૂતપૂર્વ IAF ડિરેક્ટર સંજીવ કપૂરે ફ્યુઅલ સ્વીચો અંગેના અહેવાલને અપૂર્ણ ગણાવ્યો હતો.
"અહીં એવું કહેવું વિચિત્ર છે કે કોઈ પણ સમજદાર પાયલોટ ટેકઓફ પછી તરત જ ઇંધણ કાપવા માટેના સ્વીચોનો ઉપયોગ કરશે," તેમણે ઇન્ડિયા ટુડેને જણાવ્યું. "એક પાયલોટ, ફક્ત મેન્યુઅલી ઉપાડ્યા પછી, એન્જિન બંધ કરવા માટે વિમાનને 170 ડિગ્રી કેમ ફેરવશે? આ તર્ક સાથે તેઓ સંમત થતાં નથી."
એજન્સી અનુસાર, તપાસ ચાલુ છે. ટીમ હિસ્સેદારો પાસેથી વધારાના રેકોર્ડ, પુરાવા અને માહિતીની સમીક્ષા કરશે. અંતિમ અહેવાલની રાહ જોવાઈ રહી છે. તે આગામી મહિનાઓમાં આવશે.
